Jak wycenić banknot? [Poradnik]

Najczęściej powtarzającym się pytaniem w banknociarskim świecie jest oczywiście pytanie „ile jest wart ten banknot?”. Dla tych wszystkich, którzy zastanawiają się za ile warto sprzedać lub kupić walor przygotowałem niniejszy poradnik. Wychodzę z założenia, że zawsze lepiej dać komuś przysłowiową wędkę zamiast ryby 😊

Od czego zależy wartość (cena) banknotu?

Oczywiście najprostsza odpowiedź brzmi tak, że w gospodarce wolnorynkowej cena danego towaru zależy od popytu i podaży. Czym wyższy popyt i mniejsza podaż tym drożej.

W naszym banknociarskim świecie na wartość kolekcjonerską danego banknotu wpływ ma kilka czynników. Wymienię je zaczynając od tych najbardziej istotnych:

1. Rzadkość występowania danego banknotu (bardzo istotne!)

Są takie emisje banknotów, które ludzie trzymają w całych paczkach (a nawet zgrzewkach) i są takie banknoty, których nabycie graniczy z cudem. I nie można tu mylić rzadkości ze „starością” banknotu, ponieważ bywają banknoty z XX wieku, które są rzadziej spotykane niż te z XVIII wieku! Co więcej o rzadkości danego banknotu możemy mówić również w perspektywie konkretnej serii banknotu – może się więc zdarzyć tak, że banknot z danej emisji będzie wprawdzie bardzo powszechny, ale jakaś jego seria będzie niezwykle rzadka.

2. Stan zachowania danego banknotu (bardzo istotne!)

Tu zależność jest bardzo prosta – czym lepszy stan zachowania banknotu tym wyższa jego wartość kolekcjonerska.

3. Cechy charakterystyczne banknotu.

Poprzez takie cechy rozumiem między innymi: specyficzną numerację (solid, radar, drabinka, numer binarny), błędy produkcyjne (błędnodruki, destrukty), elementy dodane później (np. autograf projektanta, nadruk okolicznościowy) lub proweniencja (pochodzenie) banknotu z danej kolekcji (na przykład z kolekcji Lucow lub kolekcji wzorów Jaroszewicza). Większość podanych przeze mnie cech wpływa korzystnie na wartość rynkową banknotu, ale nie wszystkie – banknoty z późniejszymi nadrukami (okolicznościowymi) zazwyczaj są mniej warte niż te bez nadruków. 

4. Grading lub jego brak.

Banknoty poddane gradingowi osiągają wyższe ceny niż banknoty bez gradingu. Ma na to wpływ nie tylko fakt, że w cenie takiego banknotu zawarta już jest opłata za profesjonalną ocenę stanu zachowania banknotu, ale również to, że kupując banknot z gradingiem mamy zdecydowanie większą pewność, że to oryginał a jego opis jest zgodny z rzeczywistością.

5. Sezonowość (w moim subiektywnym odczuciu).

Wydaje mi się, że w okresie letnim jest mniejszy popyt na banknoty, natomiast na koniec roku ten popyt jest największy, co oczywiście przekłada się na cenę. Przez lato ludzie raczej wolą wydawać środki na podróże, natomiast pod koniec roku chcą się czymś wynagrodzić za cały rok pracy. A że często na konto wpada jakaś nagroda roczna to inwestycja w banknoty nie jest złym pomysłem.

6. Status sprzedawcy (w moim subiektywnym odczuciu).

Zauważyłem też, że wpływ na cenę ma „status sprzedawcy”. W licytacjach organizowanych przez największe domy aukcyjne bierze udział wiele osób, a wiadomo, że większy popyt = większa cena.

Od czego zacząć wycenę banknotu?

Jak napisałem powyżej – stan zachowania danego banknotu ma kluczową rolę przy określaniu jego wartości rynkowej. A że 99% handlu odbywa się w Internecie muszę przypomnieć o podstawowej zasadzie – banknot zawsze oceniamy patrząc na niego pod światło i przy świetle bocznym! Nie da się wycenić banknotu, jeżeli widzimy wyłącznie jego skan lub tradycyjne zdjęcie, ponieważ na podstawie takiego skanu/zdjęcia nie jesteśmy w stanie ocenić stanu zachowania banknotu! Na skanach i standardowych zdjęciach nie zauważymy złamań, zagięć lub nagniotek. W dzisiejszych czasach, jeżeli kupujący nie udostępnia nam wysokiej jakości zdjęć robionych pod światło i ze światłem bocznym, to znaczy, że po prostu chce coś ukryć. Od tej bardzo ważnej zasady można odejść wyłącznie w jednym przypadku – gdy banknot został ogradowany i znajduje się w oryginalnym slabie. Aczkolwiek i w tym przypadku nie zaszkodzi poprosić sprzedawcę o dobrej jakości zdjęcia zrobione z latarką.

Sposoby wyceny banknotu – od najłatwiejszej do najtrudniejszej.

Gdy już znamy dane banknotu (nominał, data emisji, seria i numeracja, cechy charakterystyczne) oraz jego stan zachowania jesteśmy w stanie oszacować jego wartość. Oczywiście będzie to jedynie wartość orientacyjna, ponieważ o tym, ile ostatecznie będzie warty banknot (za ile zostanie sprzedany) decyduje wyłącznie rynek, czyli popyt i podaż.

1. Skorzystanie z cennika

Najłatwiej skorzystać z cenników w wersji tradycyjnej - papierowej (Parchimowicz, Gucwa lub Miłczak) albo wybrać jeszcze prostszą metodę i skorzystać z serwisu Katalogbanknotow.pl. Osobiście korzystam z cennika Pana Grzegorza Gucwy oraz z podanej strony www, które to cenniki nie raz uratowały mnie przed złym zakupem 😊 

2. Przeglądanie archiwum ofert

Warto również sprawdzić zakończone licytacje na znanych portalach zakupowych, czyli Allegro i OneBid. Oczywiście należy patrzyć tylko na te licytacje, które zakończyły się sprzedażą, przy czym trzeba pamiętać, że nie wszystkie zakończone licytacje kończą się faktyczną zapłatą (są ludzie, którym na tyle się nudzi, że lubią sobie po prostu policytować tylko po to, żeby zrobić innym na złość).

Archiwa znajdziecie na stronach https://archiwum.allegro.pl/ oraz https://onebid.pl/pl/archive

3. Pytanie na grupie Facebook

Część specjalistycznych grup na Facebook (niektóre z nich wymieniłem na podstronie „Ciekawości” pod pozycją „Linki”) ofertuje pomoc w wycenie banknotów. Najlepiej zerknąć do regulaminu takiej grupy i sprawdzić w jaki sposób można zadać zapytanie o pomoc w wycenie. Minusem takiego rozwiązania jest to, że po publikacji zapytania często od razu pojawiają się „chytrusy”, którzy atakują propozycjami odkupienia banknotu za ułamek wartości. Warto więc spokojnie poczekać na wycenę banknotu przez osoby, które nie są zainteresowane kupnem, a które robią to wyłącznie z racji swojego hobbystycznego zacięcia.

4. Spotkanie z profesjonalistami

Jeżeli zależy nam na profesjonalnym podejściu do tematu, to warto rozważyć spotkanie z kimś kto na banknotach zjadł zęby. Jest kilka naprawdę solidnych domów aukcyjnych w Polsce, gdzie można umówić się na spotkanie i poprosić o oszacowanie wartości swoich walorów. Domy aukcyjne niekiedy organizują też specjalne spotkania z kolekcjonerami, a także są obecne na targach numizmatycznych. Zawsze można podejść, pokazać i zapytać, ile warty jest nasz banknot.

Na co uważać przy wycenie.

Wiem, że się powtarzam, ale najistotniejszym przy wycenie jest dokładne sprawdzenie (pod światło i ze światłem bocznym) stanu zachowania banknotu. Oczywiście konieczne jest również sprawdzenie czy mamy do czynienia z oryginalnym banknotem, a nie replintem lub kopią. Weryfikując wartość banknotu na portalach społecznościowych trzeba uważać na oferty szybkiego odkupu walorów – są ludzie, którzy chcą wykorzystać nasz brak doświadczenia. Jak przy zakupie/sprzedaży czegokolwiek, warto wykazać się cierpliwością i spokojem. 

A jeżeli ktoś zapyta Ciebie, ile wart jest jego banknot, to zamiast odwalać za niego brudną robotę podeślij mu link do tego artykułu. Daj człowiekowi wędkę zamiast ryby 😊

Pozdrawiam!

Banknociarz Adam

Zobacz również inne wpisy na blogu!

Chcesz skorzystać z treści zamieszczonych na Banknociarz.pl? Żaden problem, ale nie bądź łobuz i nie rób tego bez mojej wiedzy.

Dużo czasu poświęciłem, aby stworzyć tą stronę i byłoby super, gdybyś udostępnił moje treści za moją wiedzą i z oznaczeniem skąd je wziąłeś. Będę niezmiernie wdzięczny.

Kolekcjonowanie polskich banknotów to świetna frajda i moja pasja. Stworzyłem tą stronę, aby zebrać w niej wszystkie najcenniejsze informacje dla każdego początkującego kolekcjonera. Jeżeli chcesz wziąć udział w tworzeniu Banknociarz.pl to serdecznie zapraszam Cię do kontaktu!

Śledź Banknociarza na FB!

Menu

Kontakt - pisz śmiało!

kontakt@banknociarz.pl