Banknoty kolekcjonerskie NBP

Banknoty kolekcjonerskie NBP to specjalne emisje przygotowywane przez Narodowy Bank Polski, które mają upamiętniać ważne wydarzenia historyczne, postacie lub rocznice. Drukowane są w ograniczonych nakładach, co nadaje im charakter „unikatów” i zapewnia wartość kolekcjonerską. Wyróżniają się nietypowym formatem, wysokim poziomem zabezpieczeń oraz często zastosowaniem nowoczesnych technik. Dzięki swojej limitowanej dostępności cieszą się dużym zainteresowaniem wśród banknociarzy. Znajdziemy wśród nich kilka dziwaków, takich jak banknot pionowy, banknot 19 złotowy albo banknoty z grafiką 3D lub kodami QR!

Trochę historii.

Emitowanie banknotów kolekcjonerskich rozpoczęło się w 2006 r., kiedy to NBP wydał pierwszy taki banknot – dosyć powszechne 50 zł z Janem Pawłem II. Wydaje się, że emitent mocno przesadził z nakładem tego waloru i po wyemitowaniu 200.000 sztuk zorientował się, że jeżeli takie banknoty mają mieć walor kolekcjonerski, to nie można ich aż tyle drukować. Od tego czasu NBP średnio co rok wypuszcza nowy banknot kolekcjonerski, łatając przy tym troszkę swój mocno nadszarpnięty budżet 😊

Dlaczego banknoty kolekcjonerskie są takie ciekawe?

Zanim przejdziemy do listy banknotów kolekcjonerskich, napiszę Ci, dlaczego uważam je za bardzo ciekawe. Oto krótka lista powodów:

1. są to banknoty bardzo nowoczesne, oryginalne, posiadające masę ciekawych rozwiązań technicznych, w szczególności tych związanych z zabezpieczeniami;
2. upamiętniają ważne wydarzenia, a przy okazji pokazują trochę, co jest istotne dla „aktualnie rządzących”;
3. są prawnym środkiem płatniczym w Polsce, czyli można nimi normalnie płacić za usługi i towary. Nie wierzysz? Naprawdę! Możesz wziąć taki banknot i zapłacić nim za zakupy w najbliższym sklepie. A gdy kasjerka zapyta się „Panie, co to ma być?!” możesz jej zrobić wykład i oznajmić „Szanowna Pani, zgodnie z art. 36 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim bank ten może prowadzić w kraju i za granicą sprzedaż banknotów przeznaczonych na cele kolekcjonerskie, natomiast zgodnie z art. 32 tej ustawy banknoty takie są znakami pieniężnymi Rzeczypospolitej Polskiej”. Powodzenia! O tym, że są to normalne środki płatnicze świadczy oczywiście odpowiednia klauzula (treść) na tych banknotach;
4. banknoty te świetnie uwidaczniają różnicę między pojęciem wartości nominalnej a wartości rynkowej banknotu. Pokazują na czym polega wartość kolekcjonerska waloru. Najlepiej widać to na przykładzie najrzadszych banknotów kolekcjonerskich, który wartość nominalna potrafi być kilkadziesiąt razy mniejsza niż wartość rynkowa. Różnica pomiędzy tymi wartościami to właśnie ta magiczna wartość, którą kolekcjonerzy cenią najbardziej 😊
5. banknoty są emitowane w specjalnych etui i folderach, na których zawarte są interesujące informacje o emisji, historii i rozwiązaniach technicznych – kupując te banknoty na rynku wtórnym warto zwrócić uwagę czy oferta obejmuje też takie etui i folder. Należy też uważać na liczne oferty (np. na Allegro) gdzie sprzedawane są wyłącznie etui albo foldery informacyjne bez banknotu!

Lista banknotów kolekcjonerskich NBP.

Oto lista wszystkich dotychczas wyemitowanych banknotów kolekcjonerskich NBP wraz z krótkim opisem, nakładem i przybliżoną wartością rynkową (stan na wrzesień 2025 r.). Jeżeli jakiś banknot posiadam w swojej kolekcji to zamieszczam również jego skan. Brak zdjęcia oznacza, że takiego banknotu (jeszcze) nie posiadam ☹ Dodam jeszcze, że daty podane w nawiasach, to lata widniejące na samych banknotach – w kilku przypadkach banknoty te trafiły do kolekcjonerów dopiero w następnym roku.

1. Jan Paweł II (2006)

Opis: Pierwszy banknot kolekcjonerski wydany przez NBP. Poświęcony 28. rocznicy wyboru Karola Wojtyły na papieża. Banknot oznaczony serią JP, czyli inicjałami naszego Papieża. Jak już pisałem wcześniej – emitent dosyć mocno przestrzelił z wielkością emisji – 2.000.000 sztuk tego banknotu spowodowało, że ma znikomą wartość kolekcjonerską, a nowe sztuki są dostępne nawet w oficjalnym sklepie NPB i to nawet w paczkach po 5 sztuk. Warto zwrócić jeszcze uwagę na nominał – 50 zł. Późniejsze banknoty kolekcjonerskie miały niższe nominały, czyli 20 zł i raz… 19 zł.

Cena rynkowa: 90 zł – banknot dostępny na stronie Kolekcjoner.nbp.pl

Zdjęcie z mojej kolekcji:

2. Piłsudski – odzyskanie niepodległości (2008)

Opis: Na banknotach kolekcjonerskich pierwszy raz pojawia się Naczelnik Piłsudski. Banknot upamiętnia 90. rocznicę odzyskania niepodległości, o czym świadczy choćby seria ON, czyli właśnie skrótu od „Odzyskana Niepodległość”. Emitent wyciąga wnioski z nadpodaży pierwszego banknotu i ten drugi pojawia się już w emisji 80.000 sztuk.

Cena rynkowa: około 345 zł

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

3. Juliusz Słowacki (2009)

Opis: Banknot wypuszczony z okazji 200. rocznicy urodzin Juliusza Słowackiego. Seria banknotu to oczywiści inicjały jubilata, czyli JS. Emisja jak przy poprzednim banknocie kolekcjonerskim, czyli 80.000 sztuk.

Cena rynkowa: około 190 zł – bardzo dużo ofert sprzedaży.

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

4. Fryderyk Chopin (2009)

Opis: Tym razem dwusetne urodziny obchodzi Fryderyk Chopin. Emitowanych jest więc 120.000 sztuk banknot serii FC (jakżeby inaczej).

Cena rynkowa: około 69 zł

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

5. Maria Skłodowska-Curie (2011)

Opis: Bardzo lubię ten banknot, ponieważ był to mój pierwszy zakupiony banknot kolekcjonerski. Przedstawia Marię Skłodowską-Curie, która sto lat wcześniej otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii. NBP zdecydował się zmniejszyć ilość banknotów i w tym przypadku wyemitował 60.000 sztuk.

Cena rynkowa: około 250 zł

Zdjęcie z mojej kolekcji:

6. Piłsudski – Legiony Polskie (2014)

Opis: Tym razem Naczelnik Piłsudski pojawia się na banknocie wydanym z okazji setnej rocznicy utworzenia Legionów Polskich – stąd seria LP tych banknotów. Banknot o tyle ciekawy, że jest to pierwszy banknot polimerowy (czyli bardziej plastikowy niż papierowy). Wielkość emisji określono na 50.000 sztuk. Warto również porównać ten banknot z projektem banknotu 5.000.000 zł z 1995 r., który nie wszedł do obiegu z powodu denominacji. Podobny, nieprawda?

Cena rynkowa: około 800 zł

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

7. Jan Długosz (2015)

Opis: Celebrujemy 600. rocznicę narodzin Jana Długosza - tego wybitnego kronikarza, jakbyś ktoś nie pamiętał 😊. Tu NBP jeszcze bardziej okroiło liczbę banknotów i do kolekcjonerów trafia zaledwie 30.000 sztuk banknotów. Skutek – aktualnie banknot jest wysoko wyceniany. Jeszcze jedna ciekawostka – na banknocie pojawia się kod QR, co jest ciekawym nawiązaniem do faktu, że banknot traktuje o znanym kronikarzu. Seria – oczywiście JD, czyli znowu inicjały bohatera.

Cena rynkowa: około 880 zł

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

8. Mieszko i Dobrawa - Chrzest Polski (2015)

Opis: Najdroższy ze wszystkich. Banknot wydany z okazji 1050. rocznicy chrztu Polski. Seria AB – dlaczego akurat takie litery dla tej serii? Nie mam pojęcia. Wiem natomiast, że banknotów wyemitowano 35.000 sztuk, co czyni je rzadkimi, a przez to bardzo drogimi.

Cena rynkowa: około 1.550 zł

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

9. Koronacja Obrazu Marki Bożej Jasnogórskiej (2017)

Opis: Bardzo „oryginalna” tematyka tego banknotu, która wiele mówi o tym kto wówczas rządził. 300. rocznica koronacji Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej. Tu troszkę zwiększono emisję do 55.000 sztuk. Seria JG od Jasnej Góry. Moim skromnym zdaniem banknot po prostu brzydki.

Cena rynkowa: około 230 zł

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

10. Piłsudski – Niepodległość RP (2018)

Opis: Niczym Tadeusz Kościuszko na banknotach z XX wieku, tak Józef Piłsudski króluje na banknotach kolekcjonerskich NBP. Tym razem pojawia się na banknocie upamiętniającym 100. rocznicę odzyskania, którego z serią RP wypuszczono 50.000 sztuk.

Cena rynkowa: około 310 zł

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

11. Ignacy Jan Paderewski (2019)

Opis: W końcu pojawia się coś ciekawego. Banknot o nominale 19 zł (zamiast standardowych 20 zł) wyemitowany z okazji 100. rocznicy powstania PWPW w nakładzie 55.000 sztuk. Z awersu spogląda na nas Ignacy Jan Paderewski, a na rewersie znajdziemy serię zaczynającą się RP. Tak więc mamy w Polsce banknot 19 złotowy! Myślę, że jak o tym powiesz komuś spoza kręgu banknociarzy, to nie uwierzy.

Cena rynkowa: około 450 zł

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

12. Bitwa Warszawska (2020)

Opis: Kolejna ciekawostka – banknot pionowy! Na awersie niestety znowu Pan Naczelnik (już po raz czwarty!) i znowu seria RP. Tym razem banknot z Piłsudskim świętuje 100. rocznicę naszego zwycięstwa z bolszewikami. Wielkość emisji to 60.000 sztuk.

Cena rynkowa: około 180 zł

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

13. Lech Kaczyński (2021)

Opis: W końcu inna seria niż RP – tym razem LK, czyli inicjały Lecha Kaczyńskiego, któremu poświęcono ten banknot. Pod wizerunkiem tragicznie zmarłego widnieje napis „Warto być Polakiem”. Banknot wyemitowano w 80.000 sztukach.

Cena rynkowa: około 120 zł

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

14. Ochrona polskiej granicy wschodniej (2022)

Opis: Bardzo ciekawy banknot poświęcony sytuacji na granicy wschodniej i chwalący Straż Graniczną oraz Wojsko Polskie. Seria to RP, a nakład, który pierwotnie ustalony był na 70.000 sztuk ostatecznie wynosi 80.000 sztuk. Na stronie Kolekcjoner NBP dalej dostępne są te banknoty i to nawet w paczkach składających się z 5 sztuk.

Cena rynkowa: 140 zł – dostępny na stronie Kolekcjoner.nbp.pl

Zdjęcie z mojej kolekcji:

15. Mikołaj Kopernik (2022)

Opis: Banknot który trzeba mieć. Poświęcony 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika banknot polimerowy, który posiada bardzo ciekawe rozwiązania technologiczne. Banknot nagradzany na konkursach i cały czas dostępny w sklepie Kolekcjoner NBP. Seria to oczywiście MK. Ciekawie było również z nakładem banknotu – najpierw 70.000, później 80.000, a skończyło się na 100.000 sztuk.

Cena rynkowa: 160 zł – dostępny na stronie Kolekcjoner.nbp.pl

Zdjęcie z mojej kolekcji:

16. Powstanie Warszawskie (2024)

Opis: Banknot wydany z okazji 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Seria PW i nakład w wysokości 80.000 sztuk.

Cena rynkowa: około 140 zł – duża dostępność.

Zdjęcie z mojej kolekcji: Niestety brak.

17.  Tysiąclecie koronacji Bolesława Chrobrego (2025)

Opis: Ten banknot pojawi się w sprzedaży 5 listopada 2025 r. w nakładzie 70.000 sztuk i będzie posiadać standardowy nominał, czyli 20 zł.

Podsumowanie

Banknoty kolekcjonerskie są bardzo fajnym tematem do zbierania, o ile kolekcjonuje się je dla frajdy, a nie szybkiego zysku (takiego nie zapewnią). Po podsumowaniu cen rynkowych wychodzi na to, że aby mieć wszystkie trzeba na start wyłożyć ok. 6.000 zł. Ale jak widać po nikłej ilości zdjęć banknotów z mojej kolekcji – nie trzeba od razu kupować wszystkiego. Swoją kolekcje można budować baaardzo powoli, latami 😊

Jeżeli ktoś jest bardzo niecierpliwy, to sklepy dla kolekcjonerów ofertują też komplety wszystkich 16 banknotów w cenie przybliżonej do sześciu tysiaków.

I jeszcze jedno – jeżeli chcesz, to mam fajny plik EXCEL, w którym podane są wszystkie banknoty i w którym możesz sobie zaznaczać co już masz i co ile kosztuje. Jeżeli chcesz to mogę się podzielić tym plikiem – po prostu daj znać na kontakt@banknociarz.pl 😊

Udanego zbierania!

Banknociarz Adam

Chcesz skorzystać z treści zamieszczonych na Banknociarz.pl? Żaden problem, ale nie bądź łobuz i nie rób tego bez mojej wiedzy.

Dużo czasu poświęciłem, aby stworzyć tą stronę i byłoby super, gdybyś udostępnił moje treści za moją wiedzą i z oznaczeniem skąd je wziąłeś. Będę niezmiernie wdzięczny.

Kolekcjonowanie polskich banknotów to świetna frajda i moja pasja. Stworzyłem tą stronę, aby zebrać w niej wszystkie najcenniejsze informacje dla każdego początkującego kolekcjonera. Jeżeli chcesz wziąć udział w tworzeniu Banknociarz.pl to serdecznie zapraszam Cię do kontaktu!

Śledź Banknociarz.pl

Menu

Kontakt - pisz śmiało!

kontakt@banknociarz.pl